Kampania informacyjno-edukacyjna: BEZPIECZNA BUTLA - BEZPIECZNY DOM
Statystyki Państwowej Straży Pożarnej pokazują, że każdego roku dochodzi do ponad setki wybuchów butli z gazem płynnym. Wypadki te najczęściej mają miejsce w budynkach mieszkalnych o zabudowie wielorodzinnej oraz w domach jednorodzinnych.
Najczęstszą przyczyną wybuchu butli z gazem płynnym jest nieprawidłowe użytkowanie, zwłaszcza podłączanie butli do urządzeń, a na dalszym miejscu – nieszczelność butli lub instalacji do niej podłączanej. Wystarczy nawet mała nieszczelność, aby gaz ulotnił się i stworzył mieszaninę wybuchową. W zamkniętym pomieszczeniu to zagrożenie zdrowia, a często i życia użytkowników.
Zgodnie z raportem za 2024 r. dotyczącym rynku gazu płynnego, prezentowanym przez Polską Organizację Gazu Płynnego, w Polsce jest ok. 11 mln butli na gaz LPG, wykorzystywanych do zasilania kuchenek gazowych, grilli, ogrzewania domów. Według badania Ekobarometr 2024 aż 41% Polaków potwierdza, że zdarzyło im się korzystać z gazu płynnego LPG, w tym 49% mieszkających na wsi, 37% mieszkańców małych i średnich miast oraz 33% mieszkańców metropolii. Spośród użytkowników gazu LPG na wsi aż 52% korzystało z niego do przygotowywania posiłków, przede wszystkim używając popularnych 11-kilogramowych butli.
W odpowiedzi na te dane dotyczące użytkowania butli na gaz LPG, Transportowy Dozór Techniczny, przy wsparciu Ministerstwa Infrastruktury, rozpoczął kampanię informacyjno-edukacyjną BEZPIECZNA BUTLA – BEZPIECZNY DOM, której celem jest zwiększenie świadomości dotyczącej bezpiecznej eksploatacji butli na gaz LPG oraz edukacja, jak uniknąć zagrożeń i postępować zgodnie z przepisami technicznymi oraz zasadami bezpieczeństwa.
Zapraszamy do zapoznania się z kompendium wiedzy dotyczącym bezpiecznej eksploatacji butli LPG, a także do pobrania materiałów oraz ich udostępniania.
ZAŁĄCZNIKI DO POBRANIA:
PŁACISZ – WYMAGAJ. TO TWOJE BEZPIECZEŃSTWO.
Butle zawierające gaz LPG są bezpieczne – o ile zostaną zachowane podstawowe zasady ich użytkowania, a butla pochodzi z legalnego źródła. Przyczyną większości pożarów lub eksplozji gazu nie jest sama butla, ale jej wadliwe podłączenie do kuchenki gazowej, grilla lub ogrzewacza.
O CZYM TRZEBA PAMIĘTAĆ, KUPUJĄC BUTLĘ Z GAZEM
Upomnij się o PARAGON i zachowaj go wraz z folią termokurczliwą, którą zdejmiesz z zaworu butli. Mogą być potrzebne w razie reklamacji lub jakichkolwiek roszczeń wobec dostawcy. Zwróć uwagę na STAN TECHNICZNY: czy butla nie ma wgnieceń lub śladów korozji.
SPRAWDŹ, CZY BUTLA MA:
• tabliczkę znamionową (wybita lub przytwierdzona na stałe) oraz sprawdź czy na tabliczce lub w jej pobliżu na kołnierzu, uchwycie jest wybite ważne badanie techniczne butli,
• instrukcję bezpieczeństwa/obsługi (naklejka na kołnierzu lub korpusie butli),
• plombę (folia termokurczliwa na zaworze butli),
• tę samą nazwę firmy na naklejce i plombie oraz namalowaną na butli.
Nie kupuj butli, jeśli:
• była przerabiana,
• jest w kolorze czerwonym lub żółtym,
• widoczne są na niej uszkodzenia,
• badanie techniczne butli jest nieważne – patrz tabliczka znamionowa
Zwróć uwagę na butle o pojemności do 27 litrów, które na obwodzie mają dwie spoiny. Takie butle mogą być w Polsce napełnione gazem, jeśli zostały wyprodukowane zgodnie z normą EN 1442 lub normą EN 14140 i są oznaczone „znakiem zgodności π” . W takim przypadku upewnij się, czy butla, która na obwodzie ma dwie spoiny, posiada np. na kołnierzu lub uchwytach lub stopie oznakowanie normy EN 1442 lub normy EN 14140, „znak zgodności π” oraz ważne badania.
Znak zgodności π:
USZCZELKA ZAWORU znajdująca się na otworze zaworu przyłączeniowego jest kluczowym elementem bezpiecznego używania butli. Jej stan powinien sprawdzić zakład napełniający butle. Upewnij się przede wszystkim, czy uszczelka jest. Jeśli jest postrzępiona, kruszy się, ma głębokie wytłoczenie po poprzednim przyłączu, poproś o wymianę dostawcę gazu. Nie wkładaj samodzielnie drugiej, dodatkowej uszczelki, takie złącze nie będzie szczelne.
Wystający z reduktora trzpień powinien zostać wsunięty w otwór zaworu butli, dopiero później można dokręcić nakrętkę (2.). Pamiętaj o „odwrotnym gwincie” – nakrętkę dokręca się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Oznaczenia kierunku są zazwyczaj widoczne na nakrętce i obudowie reduktora. Dokręcając, przytrzymuj reduktor (3.) tak, by nie doszło do skręcenia węża.
Systematycznie sprawdzaj stan REDUKTORA, PRZEWODU oraz ZACISKÓW. Załamania na wężu (np. w wyniku dociśnięcia meblami), nadpalenia, przetarcia, przebarwienia dyskwalifikują go, konieczna jest wymiana. Na opaskach zaciskowych może się pojawić korozja – to również je dyskwalifikuje. Jeśli reduktor ma jakiekolwiek uszkodzenia na obudowie, wymień go.
Bezpieczny okres użytkowania reduktora i przewodu elastycznego to ok. 5 lat (data produkcji znajduje się na obudowie reduktora). Po tym czasie lepiej go wymienić, nawet jeśli nie widać uszkodzeń. Stosuj przewody elastyczne przeznaczone do propanu-butanu, informacje o przeznaczeniu są zazwyczaj umieszczone na przewodzie.
W sytuacji przypadkowego odkręcenia zaworu zaślepka jest w stanie powstrzymać wypływ gazu. Zakładaj ją na czas transportu lub odłączenia butli od kuchenki.
TABLICZKA ZNAMIONOWA
Butla MUSI mieć tabliczkę znamionową wytłoczoną lub przymocowaną na stale. Na tabliczce lub w jej pobliżu na kołnierzu, uchwycie powinna być wybita informacja o ważności badania technicznego. Jeżeli od daty produkcji lub ostatniego badania butli upłynęło więcej niż 10 lat, butla nie powinna być używana i należy ją poddać kolejnemu badaniu.
CZUJNIK GAZU
CZUJNIK GAZU nie zastąpi sprawnego przyłącza, ale pomoże zachować bezpieczeństwo. Instalując czujnik, trzeba stosować się do wskazówek producenta. W instrukcji obsługi producent informuje, jaki jest przewidywany czas żywotności elementu wykrywającego gaz, np. 5 lat. Po tym czasie czujnik staje się BEZUŻYTECZNY.
JEŚLI ULATNIA SIĘ GAZ
Jeśli poczujesz zapach gazu albo włączył się alarm detektora gazu:
- NIE PANIKUJ.
- NIE WŁĄCZAJ/WYŁĄCZAJ ŚWIATŁA.
- ZAMKNIJ ZAWÓR BUTLI.
- WYWIETRZ POMIESZCZENIE.
Do gazu dodawany jest nawaniacz o drażniącym zapachu, który człowiek wyczuwa dużo wcześniej, niż gaz osiągnie stężenie mogące spowodować wybuch. Również detektory gazu uruchamiają alarm przy stężeniu, które jeszcze nie grozi eksplozją – według deklaracji producentów np. przy 1/10 ilości gazu w powietrzu, które mogłoby doprowadzić do wybuchu. Nie masz czasu na panikę, ale MASZ CZAS NA RACJONALNE DZIAŁANIE i usunięcie zagrożenia.
Pierwszym odruchem po wejściu do ciemnego pomieszczenia, w którym wyczuwalny Jest gaz, jest zapalenie światła.
Powstrzymaj się przed tym: NAJMNIEJSZA ISKRĄ, która może powstać we włączniku światła, MOŻE SPOWODOWAĆ WYBUCH. Nie wyłączaj również światła – przeskok iskry w wyłączniku jest bardziej niebezpieczny niż już działająca lampa. Nie wyciągaj z gniazdka podłączonych urządzeń, nie podłączaj np. wentylatora, żeby przyspieszyć wietrzenie.
Tutaj również może powstać iskra powodująca eksplozję.
ZRÓB PRZECIĄG, otwórz szeroko okna i drzwi, zapewnij naturalny ruch powietrza. Przewietrz pomieszczenie, ale bez użycia np. wyciągu kuchennego lub innych urządzeń elektrycznych. Jeżeli pomimo zamknięcia zaworu butli gaz wciąż się ulatnia, WYNIEŚ BUTLĘ na wolne powietrze, z dala od źródeł ognia i urządzeń elektrycznych.
INSTRUKCJA OBSŁUGI BUTLI
Na butli powinna być zamieszczona instrukcja bezpieczeństwa/obsługi butli (naklejka na korpusie lub kołnierzu). Stosuj się do niej, by uniknąć niebezpieczeństwa. Najistotniejsze informacje:
PRZECHOWYWANIE: gaz LPG jest cięższy od powietrza, zbiera się w miejscach położonych najniżej (np. studzienkach, otworach kanalizacyjnych), dlatego butle powinny być przechowywane w pozycji stojącej, w wentylowanym pomieszczeniu, powyżej powierzchni ziemi (nie w piwnicy), z dala od źródeł ciepła (nie w kotłowni, hydroforni lub węźle cieplnym), otwartego ognia, urządzeń lub instalacji elektrycznych (które mogłyby być np. źródłem iskier), z dala od pojazdów silnikowych (nie w garażu).
Przechowywana na zewnątrz butla, ze względu na rozszerzalność cieplną gazu, powinna być umieszczona w miejscu osłoniętym od słońca. Należy ją chronić również przed opadami.
PODŁĄCZANIE: upewnij się, że zawory np. kuchenki, grilla, piecyka są zakręcone, a w okolicy nie ma żadnego źródła zapłonu (ogień, papieros, urządzenie elektryczne). Zamknij dokładnie zawór starej butli. Odkręć reduktor. Zaślepkę z butli, która będzie podłączana, nakręć na zawór starej butli. Sprawdź stan uszczelki nowej butli. Podłącz reduktor do pełnej butli. PAMIĘTAJ: nakrętkę reduktora dokręca się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.
SPRAWDZANIE SZCZELNOŚCI: po przykręceniu reduktora otwórz zawór butli. Używając piany z wody z mydłem lub płynem do mycia naczyń, sprawdź szczelność połączenia butli z reduktorem i zaworu butli. Pęcherzyki gazu oznaczają brak szczelności. W przypadku nieszczelności połączenia: zakręć zawór, odłącz butlę od kuchenki i wynieś ją na zewnątrz. Jeśli nieszczelny jest zawór butli, zwróć ją natychmiast dostawcy.
Nigdy nie sprawdzaj szczelności przyłącza przy użyciu zapałek lub zapalniczki!
Nazwa firmy na instrukcji obsługi i plombie na zaworze (gwarantującej, że butla jest pełna) powinna być zgodna z nazwą firmy namalowaną na butli. Na naklejce znajdują się również: podstawowe informacje o gazie, firmie, która napełniła butlę i telefon kontaktowy.
Warto zakręcić zawór butli zawsze, gdy jest nieużywana (np. na noc) lub podczas dłuższej nieobecności (np. wyjazd na wakacje).
Rusza nabór do programu „Mała Moc – Duża Sprawczość”! Mikrogranty do 10 000 zł na lokalne inicjatywy społeczne
- integrują mieszkańców i aktywizują lokalne społeczności,
- odpowiadają na realne potrzeby środowisk lokalnych,
- promują tożsamość regionalną oraz współpracę międzypokoleniową.
- Radomsko – 19.08.2025 r., godz. 18:00 Starostwo Powiatowe w Radomsku, ul. Leszka Czarnego 22
Zdrowie Człowiek Profilaktyka (edukacja RSV)
Szanowni Państwo,
W związku z prowadzoną akcją edukacyjną, w imieniu ekspertów projektu Zdrowie Człowiek Profilaktyka oraz Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych (OPZCI), zwracamy się do Państwa z prośbą o wsparcie w upowszechnianiu informacji na temat profilaktyki zakażeń wirusem RSV, w tym dostępnych – również bezpłatnych – możliwości szczepień. Państwa zaangażowanie może znacząco przyczynić się do zwiększenia świadomości społecznej i zachęcenia osób starszych do skorzystania z działań profilaktycznych, które pomagają chronić przed poważnymi konsekwencjami zakażeń RSV.
Edukacja zdrowotna stanowi istotny element polityki senioralnej, w którą samorządy powinny aktywnie się włączać, wspierając działania na rzecz wydłużenia życia i promowania zdrowego starzenia się. Szczególnie ważna jest ich rola w zwiększaniu dostępności do szczepień ochronnych.
Szczepienia przeciwko RSV to znaczący krok naprzód w ochronie zdrowia publicznego oraz redukcji obciążeń dla systemu opieki zdrowotnej i budżetów instytucji samorządowych – zakażenia RSV u dorosłych, szczególnie osób starszych i przewlekle chorych, wiążą się bowiem z wysokim ryzykiem ciężkiego przebiegu. Mogą prowadzić m.in. do zapalenia płuc, zaostrzeń POChP, astmy oraz chorób sercowo-naczyniowych, takich jak niewydolność serca czy choroba wieńcowa.
Aktualnie, dla osób powyżej 65. roku życia oraz kobiet w ciąży dostępne jest również bezpłatne szczepienie, natomiast osoby w wieku pomiędzy 60 a 64 r. ż. mogą skorzystać z programu z 50-procentową odpłatnością.
Profilaktyka chorób zakaźnych, w tym szczepienia przeciwko RSV, cieszy się szerokim poparciem społecznym i organizacji działających na rzecz osób starszych. Kluczowa wydaje się jednak świadomość personelu medycznego na temat dostępnych form profilaktyki szczepiennej. Informowanie o dostępnych formach profilaktyki sprzyja bowiem ochronie zdrowia dorosłych, zmniejsza ryzyko powikłań, a także redukuje koszty leczenia i rehabilitacji. Działania edukacyjne przynoszą realne korzyści i są pozytywnie odbierane przez społeczności lokalne.
W ramach naszej inicjatywy oferujemy Państwu bezpłatny pakiet materiałów edukacyjnych, opracowanych we współpracy z ekspertami. Zestaw zawiera między innymi:
- plakaty informacyjne
- ulotki edukacyjne dla pacjentów,
- gotowe teksty informacyjne do publikacji na stronach internetowych lub w mediach społecznościowych,
- wywiad z ekspertem ds. chorób zakaźnych,
- informację prasową do mediów lokalnych,
- pakiet zdjęć do wykorzystania.
Wszystkie powyższe materiały mogą Państwo swobodnie wykorzystywać – zarówno w placówkach ochrony zdrowia, w Internecie, mediach społecznościowych oraz mediach lokalnych. Zachęcamy do ich wykorzystania oraz wsparcia w promowaniu tej inicjatywy – zwłaszcza, że skorzystanie z bezpłatnego szczepienia przeciwko RSV jest bardzo proste i obejmuje zaledwie cztery kroki:
- Umówienie wizyty u lekarza POZ lub farmaceuty.
- Konsultacja i kwalifikacja do szczepienia.
- Otrzymanie recepty z oznaczeniem „S”.
- Zaszczepienie się. Co istotne, szczepienie można wykonać zarówno w aptece (jeśli podpisała umowę z NFZ), jak i w dowolnej przychodni. Lista aptek, w których można się zaszczepić, dostępna jest pod linkiem: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/zaszczep-sie-w-aptece.
Zachęcamy do włączenia się w naszą inicjatywę i skorzystania z dostępnych bezpłatnie materiałów edukacyjnych. Będziemy wdzięczni za informację, czy planują Państwo organizację akcji edukacyjnej w swoim regionie. W razie potrzeby z przyjemnością udzielimy dodatkowych informacji i odpowiemy na wszelkie pytania.
W przypadku zainteresowania wersją drukowaną materiałów prosimy o bezpośredni kontakt z biurem Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych przez e-mail opzci@nadziejadlazdrowia.pl
Do pobrania:
Ostrzeżenie hydrologiczne Nr 112
Data i godzina wydania: 01.08.2025 - godz. 11:08
Nazwa biura prognoz hydrologicznych: Biuro Prognoz Hydrologicznych w Krakowie, Wydział Prognoz i Opracowań Hydrologicznych w Warszawie
Ostrzeżenie hydrologiczne Nr: 112
Zjawisko: gwałtowne wzrosty stanów wody
Stopień: 1
Ważność: od godz. 14:00 dnia 01.08.2025 do godz. 23:00 dnia 02.08.2025
Obszar: Pilica do Zb. Sulejów, Pilica od Zb. Sulejów, Bzura (łódzkie)
Przebieg: W obszarach występowania prognozowanych opadów burzowych, na mniejszych rzekach oraz w zlewniach zurbanizowanych, mogą wystąpić gwałtowne wzrosty poziomu wody i podtopienia. W zlewniach kontrolowanych, w przypadku wystąpienia szczególnie intensywnych opadów, istnieje możliwość przekroczenia stanów ostrzegawczych.
Prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska: 60%
Uwagi: Ostrzeżenie wydane w związku z prognozowanymi opadami o charakterze burzowym, które występują lokalnie. Ze względu na swój charakter, intensywny, punktowy opad, w miejscu jego występowania może spowodować potencjalne zagrożenie hydrologiczne ze strony mniejszych rzek, jak i lokalne podtopienia (głównie na obszarach miejskich).
SMS: IMGW-PIB OSTRZEGA: GWALTOWNE WZROSTY STANOW WODY/1 Pilica do Zb. Sulejow, Pilica od Zb. Sulejow, Bzura od 14:00/01.08.2025 do 23:00/02.08.2025. W obszarach wystepowania prognozowanych opadow burzowych, na mniejszych rzekach oraz w zlewniach zurbanizowanych, moga wystapic gwaltowne wzrosty poziomu wody i podtopienia. W zlewniach kontrolowanych, w przypadku wystapienia szczegolnie intensywnych opadow, istnieje mozliwosc przekroczenia stanow ostrzegawczych. Szczegoly na meteo.imgw.pl
Ostrzeżenie hydrologiczne Nr 105
Data i godzina wydania: 31.07.2025 - godz. 10:03
Nazwa biura prognoz hydrologicznych: Biuro Prognoz Hydrologicznych w Krakowie, Wydział Prognoz i Opracowań Hydrologicznych w Warszawie
Ostrzeżenie hydrologiczne Nr: 105
Zjawisko: gwałtowne wzrosty stanów wody
Stopień: 1
Ważność: od godz. 12:00 dnia 31.07.2025 do godz. 23:00 dnia 31.07.2025
Obszar: Wisła od ujścia Kamiennej do Dęblina (część lewobrzeżna), Wisła od Dęblina do ujścia Narwi, Wisła od ujścia Narwi do Zb. Włocławek, Iłżanka, Radomka, Pilica do Zb. Sulejów, Pilica od Zb. Sulejów, Świder, Jeziorka, Bzura, Dolna Narew, Ruż, Szkwa i Rozoga, Omulew, Orz, Orzyc, Wkra, Bug, Liwiec, Wisła od Zb. Włocławek do ujścia Zgłowiączki, Zgłowiączka, Górna Łyna (kujawsko-pomorskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, śląskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie)
Przebieg: W obszarach występowania prognozowanych opadów burzowych, na mniejszych rzekach oraz w zlewniach zurbanizowanych, mogą wystąpić gwałtowne wzrosty poziomu wody i podtopienia.
Prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska: 60%
Uwagi: Ostrzeżenie wydane w związku z prognozowanymi opadami o charakterze burzowym, które występują lokalnie. Ze względu na swój charakter, intensywny, punktowy opad, w miejscu jego występowania może spowodować potencjalne zagrożenie hydrologiczne ze strony mniejszych rzek, jak i lokalne podtopienia (głównie na obszarach miejskich).
W przypadku istotnych zmian w czasie lub przebiegu zjawiska ostrzeżenie może ulec zmianie.
SMS: IMGW-PIB OSTRZEGA: GWALTOWNE WZROSTY STANOW WODY/1 Zlewnie: Wisla od Kamiennej do Zglowiaczki, Dolna Narew, Bug, Zglowiaczka,Lyna od 12:00/31.07.2025 do 23:00/31.07.2025. W obszarach wystepowania prognozowanych opadow burzowych, na mniejszych rzekach oraz w zlewniach zurbanizowanych, moga wystapic gwaltowne wzrosty poziomu wody i podtopienia. Szczegoly na meteo.imgw.pl
Ostrzeżenie meteorologiczne Nr 70
Nazwa biura IMGW-PIB Centralne Biuro Prognoz Meteorologicznych - Wydział w Warszawie
Zjawisko/stopień zagrożenia Burze/ 1
Obszar województwo łódzkie powiat radomszczański
Ważność od godz. 14:00 dnia 01.08.2025 do godz. 21:00 dnia 01.08.2025
Przebieg Prognozowane są burze, którym miejscami będą towarzyszyć silne opady deszczu do 30 mm oraz porywy wiatru do 65 km/h. Lokalnie grad.
Prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska(%) 80%
Uwagi Brak.
Godzina i data wydania godz. 05:49 dnia 01.08.2025
SMS IMGW-PIB OSTRZEGA: BURZE/1 łódzkie/radomszczański od 14:00/01.08 do 21:00/01.08.2025 deszcz 30 mm, porywy 65 km/h, grad.
Ostrzeżenie meteorologiczne Nr 69
Nazwa biura IMGW-PIB Centralne Biuro Prognoz Meteorologicznych - Wydział w Warszawie
Zjawisko/stopień zagrożenia Burze/ 1
Obszar województwo łódzkie powiat radomszczański
Ważność od godz. 12:00 dnia 31.07.2025 do godz. 21:00 dnia 31.07.2025
Przebieg Miejscami wystąpią burze, którym lokalnie będą towarzyszyć silniejsze opady deszczu do 30 mm. W czasie burz porywy wiatru do 65 km/h. Lokalnie drobny grad.
Prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska(%) 70%
Uwagi Zagrożenie silniejszymi opadami deszczu mogącymi powodować zalania i podtopienia przede wszystkim dotyczy obszarów zurbanizowanych. Śledź komunikaty meteorologiczne i zmiany ostrzeżeń - https://meteo.imgw.pl/.
Godzina i data wydania godz. 05:29 dnia 31.07.2025
SMS IMGW-PIB OSTRZEGA: BURZE/1 łódzkie/radomszczański od 12:00/31.07 do 21:00/31.07.2025 deszcz 30 mm, porywy 65 km/h, drobny grad.
Budowa systemu ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży
Młode osoby właśnie korzystają z odpoczynku. Jednak okres wakacji – oprócz radości, relaksu i wspaniałych wspomnień – jest również czasem, który dla niektórych może być wyjątkowo trudny i przytłaczający. Często dzieci doświadczające różnych problemów stają się wówczas „niewidoczne” dla systemu, ponieważ nie są codziennie obserwowane, jak ma to miejsce np. podczas pobytu w szkole. Młodzi ludzie, kontaktując się m.in. z Dziecięcym Telefonem Zaufania Rzecznika Praw Dziecka (800 12 12 12), dzielą się swoimi odczuciami – mówią o poczuciu osamotnienia, bezradności i zagubienia, które nierzadko towarzyszą im podczas letniej przerwy. Dopiero rozpoczęcie nowego roku szkolnego sprawia, że ich trudności stają się bardziej widoczne, ale też niestety bardziej uciążliwe.
Wobec tego niezbędne jest systematyczne rozpowszechnianie informacji o miejscach, gdzie można uzyskać wsparcie.
Takimi miejscami są przede wszystkim podmioty lecznicze udzielające świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień w ramach umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia. W wyniku reformy trwającej od 2018 roku, podmioty te funkcjonują w modelu środowiskowej opieki psychologicznej i psychiatrycznej, opartym na trzech poziomach referencyjnych:
I poziom referencyjny – Zespół lub Ośrodek Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży
II poziom referencyjny – Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży:
a) wariant I – Poradnia Zdrowia Psychicznego
b) wariant II – Poradnia Zdrowia Psychicznego + oddział dziennyIII poziom referencyjny – Ośrodek Wysokospecjalistycznej Całodobowej Opieki Psychiatrycznej
Co istotne, w nowo powstałych ośrodkach I stopnia pomoc można uzyskać bez skierowania oraz bez konieczności udziału psychiatry. Jak podkreślają eksperci, wczesna interwencja realizowana w naturalnym środowisku dziecka pozwala uniknąć niepotrzebnej hospitalizacji oraz zapobiega rozwojowi poważniejszych problemów.
Bardzo ważną rolę w systemie wsparcia – zwłaszcza gdy kryzys psychiczny dziecka wiąże się m.in. z trudnościami szkolnymi lub sytuacją socjalno-bytową – odgrywają również poradnie psychologicznopedagogiczne, ośrodki interwencji kryzysowej, powiatowe centra pomocy rodzinie oraz lokalne organizacje pozarządowe.
System ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży składa się z trzech poziomów referencyjnych:
poziom - ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży
Pacjenci przyjmowani są do ośrodków bez skierowania.
W ośrodku I poziomu pacjent ma zapewnione:
- porady psychologiczne,
- sesje psychoterapeutyczne,
- wizyty domowe terapeuty środowiskowego.
Uwaga - nie ma tutaj lekarza psychiatry dzieci i młodzieży.
Opieka środowiskowa jest zapewniona blisko miejsca zamieszkania dziecka i opiera się na
współpracy z rodziną, szkołą, pomocą społeczną, sądem i kuratorem.
Łódzki Oddział Wojewódzki NFZ zapewnia dostępność do ośrodków na terenie wszystkich powiatów województwa łódzkiego
Lista ośrodków I poziomu
https://www.nfz- lodz.pl/dmdocuments/6870a52ce6d38_Lista_placowek_I_poziom_referencyjny.pdf
poziom - Centra Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży
Centra Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży udzielają świadczeń w dwóch formach;
wariant I – Poradnia Zdrowia Psychicznego,
wariant II – Poradnia Zdrowia Psychicznego + oddział dzienny
do Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci pacjenci mogą zgłaszać się po pomoc bez skierowania
do oddziału dziennego psychiatryczno - rehabilitacyjnego dla dzieci (wymagane jest skierowanie)
W Centrum II poziomu pacjent ma zapewnione:
- świadczenia lekarskie,
- świadczenie psychologiczne,
- świadczenie psychoterapeutyczne,
- świadczenie terapeutyczne środowiskowe,
- świadczenia w ramach oddziału dziennego,
- programy terapeutyczne,
- niezbędne badania diagnostyczne,
- leki,
- wyżywienie,
- edukacja i konsultacje dla rodzin.
Uwaga – tutaj pracuje lekarz psychiatra dla dzieci i młodzieży, a pacjenci wymagający
intensywniejszej opieki mogą skorzystać ze świadczeń w ramach oddziału dziennego.
Lista placówek II poziomu
poziom - Ośrodki wysokospecjalistycznej całodobowej opieki psychiatrycznej W ośrodku III poziomu pacjent ma zapewnione:
całodobową opiekę lekarską i pielęgniarską,
wyżywienie,
leki,
programy terapeutyczne,
niezbędne badania diagnostyczne,
konsultacje specjalistyczne,
wyroby medyczne (m.in. przedmioty ortopedyczne),
edukację i konsultacje dla rodzin.
Uwaga - tutaj pomoc znajdą pacjenci wymagającej najbardziej specjalistycznej pomocy, w tym w szczególności osoby w stanie zagrożenia życia i zdrowia, przyjmowani w trybie nagłym.
Lista Ośrodków III poziomu
https://www.nfz-lodz.pl/dmdocuments/687a3c37a9917_III_poziom.pdf
Klimatyczny Człowiek Roku 2025
Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłosiło piątą edycję konkursu „Klimatyczny Człowiek Roku”, którego celem jest docenienie i nagrodzenie osób, które w sposób nieszablonowy i innowacyjny działają na rzecz klimatu i środowiska oraz posiadają osiągnięcia w tym zakresie.
Kto może zgłosić się do konkursu?
Nauczyciel lub nauczycielka – osoba pełnoletnia posiadająca status nauczyciela, która w ramach prowadzonych zajęć lekcyjnych i/lub dodatkowych (pozalekcyjnych) działań:
- w sposób oryginalny edukuje o klimacie i środowisku i aktywnie działa na rzecz zwiększenia wśród uczniów, ale też w społeczności szkolnej oraz lokalnej, świadomości ekologicznej;
- w skuteczny i innowacyjny sposób uczy na temat możliwości przeciwdziałania zachodzącym zmianom klimatu oraz adaptacji do tych zmian, w tym roli lokalnych i społecznościowych działań na rzecz ochrony klimatu i środowiska;
- w efektywny sposób motywuje i wspiera uczniów w poszerzaniu wiedzy w tym zakresie, a także angażuje społeczność szkolną i okołoszkolną w inicjatywy proekologiczne.
Młody Naukowiec lub młoda naukowczyni – osoba od 18. do 35. roku życia, która:
- posiada osiągnięcia naukowe w postaci publikacji naukowych lub zakończonych badań naukowych w obszarach: ochrony środowiska, ochrony przyrody, zrównoważonego rozwoju, gospodarki obiegu zamkniętego, ochrony klimatu, ograniczania skutków zmian klimatu lub mitygacji i adaptacji do zmian klimatu, transformacji energetycznej i zielonych technologii oraz pokrewnych;
- wykazuje zaangażowanie społeczne i popularyzuje naukę w wyżej wymienionych obszarach.
Społecznik lub społeczniczka – osoba pełnoletnia, która jest zaangażowana w prospołeczne lub edukacyjne działania na rzecz ochrony środowiska, ochrony przyrody, zrównoważonego rozwoju, gospodarki obiegu zamkniętego, ochrony klimatu, ograniczania skutków zmian klimatu oraz mitygacji lub adaptacji do zmian klimatu oraz pokrewnych, które prowadzone są w sposób skuteczny i efektywny oraz mają charakter nieszablonowy i innowacyjny.
Jak zgłosić się do konkursu?
Wnioski konkursowe można składać do 15 września 2025 r. za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres: klimatyczny.czlowiek.roku@klimat.gov.pl. Możliwie jest wzięcie udziału tylko w jednej kategorii konkursu (jedna osoba – jeden wniosek). Szczegółowe informacje i zasady w Regulaminie konkursu.
Nagrody
W każdej z trzech kategorii zostanie wyłoniona Zwyciężczyni albo Zwycięzca oraz opcjonalnie dwie osoby Wyróżnione. Zostaną przyznane:
- trzy nagrody główne w wysokości po 30 000 zł brutto dla Zwyciężczyń/Zwycięzców w danej kategorii,
- opcjonalnie sześć nagród w wysokości po 10 000 zł brutto dla osób Wyróżnionych.
Więcej na https://www.gov.pl/web/edukacja-ekologiczna/klimatyczny-czlowiek-2025-roku
